A e di çfarë ka brenda kutisë së tonit? Zbulimi shqetësues mbi merkurin

Një studim i fundit ka ngritur alarmin për një nga ushqimet më të përdorura në tryezat tona: toni në kuti. Rezultatet treguan se 100% e mostrave të analizuara përmbanin gjurmë merkuri. Po, e lexuat drejt, çdo kuti e testuar ishte e kontaminuar.

Hetimi u krye nga organizatat ambientaliste Bloom dhe Foodwatch, të cilat analizuan 148 mostra toni nga 5 vende europiane (Franca, Italia, Gjermania, Anglia dhe Spanja). Laboratori i pavarur ku u bënë testet konfirmoi se situata është alarmante: në më shumë se gjysmën e rasteve, nivelet e merkurit e tejkalonin pragun e sigurisë të vendosur nga Bashkimi Europian për shumicën e peshqve.

Si përfundon merkuri tek toni?

Historia nis larg, me ndotjen industriale. Shkarkimet nga minierat dhe djegia e qymyrit çojnë merkurin në det, ku mikroorganizmat e shndërrojnë atë në formën më toksike: metil-merkurin. Peshqit e vegjël e thithin nga uji dhe planktoni, duke e akumuluar në inde. Pastaj vjen toni, grabitqar në majën e zinxhirit ushqimor, që ushqehet me këta peshq të vegjël dhe kështu grumbullon në trup nivelin më të lartë të kësaj neurotoksine.

Problemi shtohet edhe nga procesi i konservimit: kur toni thahet për t’u paketuar në kuti, përqendrimi i merkurit rritet. Një ton i freskët me 1 mg/kg merkuri, kur konservohet, mund të arrijë deri në 2.7 mg/kg.

Pse është i rrezikshëm metil-merkuri?

Metil-merkur konsiderohet si një nga neurotoksinat më të rrezikshme të njohura.

Kur futet në organizëm, ai depërton drejtpërdrejt në tru dhe lidhet me proteinat e indeve nervore.

Shkakton dëme potencialisht të pakthyeshme.

Trupi ka shumë vështirësi ta eliminojë: ky proces mund të zgjasë mbi 50 ditë.

Edhe dozat e vogla, por të përsëritura me kalimin e kohës, mund të shkaktojnë pasoja neurologjike: dridhje, humbje të dëgjimit, ngushtim të shikimit, deri në degjenerim të indeve të trurit.

A ekziston një kufi i sigurt?

Autoriteti Europian për Sigurinë Ushqimore ka vendosur një limit javor prej 1.3 mikrogramë për kilogram peshë trupore. Në SHBA, ky kufi është edhe më i rreptë, vetëm 0.7 mikrogramë.
Llogaritjet tregojnë se vetëm dy kuti toni në javë mund të jenë të mjaftueshme për të tejkaluar këto pragje.

Çfarë mund të bëjmë ne?

Zgjidhja është moderimi dhe kujdesi i shtuar për grupet e rrezikuara.

Për të rriturit e shëndetshëm: kufizoni konsumin e tonit dhe varioni burimet e proteinave, duke zgjedhur peshq më të vegjël si sardelet.

Për gratë shtatzëna, fëmijët nën 12 vjeç dhe të moshuarit: rekomandohet shmangia e tonit të konservuar dhe zgjedhja e llojeve alternative të peshkut.

Toni në kuti mbetet një ushqim i përdorur gjerësisht, por studimet tregojnë se në çdo lloj ndodhet një rrezik i fshehur. Të informohesh, të zgjedhësh me kujdes dhe të ushqehesh me variacion janë çelësat për të mbrojtur shëndetin.